Tog'ay Murod - Yulduzlar mangu yonadi (qissa)

Tog'ay Murod. Yulduzlar mangu yonadi (qissa) Tog'ay MUROD YuLDUZLAR MANGU YoNADI Qissa Yulduzlar mangu yonadi qissasi ilk marta Sharq yulduzi jurnalida chop etilgan. (Sharq yulduzi, 1977, 10-son.) 1980 yilda bu qissa G'afur G'ulom nomidagi Adabiyot va san'at nashriyotida ABK - Avtorning birinchi kitobi seriyasi ostida chop etiladi. Keyinchalik qissa qayta ishlanib, Qo'shiq kitobiga (1987) Davra nomi bilan kiritiladi (G'afur G'ulom nomidagi Adabiyot va san'at nashriyoti). Davra yozuvchi tomonidan yana qayta ishlanadi - endi Yulduzlar mangu yonadi nomi bilan Ot kishnagan oqshom qissalar to'plamida chop qilinadi (Sharq nashriyot-matbaa kontserni Bosh tahririyati, 1994). I - Odamlar-u odamlar, tog'da bitgan bodomlar, eshitmadim demanglar! Bugun ha-a-amma Zulfiqor polvonnikiga sunnat to'yiga, he-e-e-ey! Chu, jonivor! Egar qoshiga to'n solib olmish jarchi guzarma-guzar ot o'ynatdi. Xo'jasoat qishlog'i ahlini to'yga chorladi. Xiyol o'tmadi. To'y bekasi otda eshikma-eshik yurdi. Xonadonlarni alohida-alohida aytdi. Xonadon bekalari: - Quruq ketmang, - deya egar qoshiga to'n ildi. To'y bekasi yuziga fotiha tortdi. - Iloyim, sizlarnida to'yga etkazsin, - deya tilak tiladi. Keyin, Zulfiqor polvon ot mindi. El-yurtni o'z nomidan aytdi. El-yurt ko'ngli nozik-da. To'y bekasi aytgan boshqa, to'y xo'jasi aytgan boshqa. II Tush vaqti ayollar bo'g'irsoq, qatlama, shirguruch ko'tarib to'yladi. Erkaklar qo'y, tana etaklab to'yladi. Tom ustida yonboshlab olmish Nabi oqsoqol to'yxonadagi voqealardan ko'z-quloq bo'ldi, tegishli yo'l-yo'riqlar berdi. Ayniqsa, kelajak mehmonlarni etibordan chetda qoldirmadi. Mehmonlar ko'cha boshida qora berishi bilanoq, Nabi oqsoqol ovoz berdi: - Kelinglar, mehmonlar, kela beringlar! - dedi. - Mingoy baycha1, ayollarga peshvoz chiqib, qo'llaridan dasturxonni oling! Qarang, Zulfiqor polvonning oshnasi Turdiboy echki etaklab kelyapti! Anavi qo'y etaklab kelayotgan kuyovi Qurbonmikin? Ha, shuyakan! Ashurboy, qo'ylarni ushlab, og'ilxonaga qamang! To'yxonada o'ynab yurmish bolalar eshik oldiga chopib keldi. 1 Xon, oy, gul manosida. To'ylovchi ayollar sochqilar sochdi: yong'oq, pista, mayiz Bolalar qo'llarini cho'zib-cho'zib sapchidi. Sochqilarni ilib-ilib oldi. Yerga tushganlarini talashib-tortishib qo'ynilariga soldi. Ikkita bola yumalab borayotgan yong'oqni quvib ketdi. Bolalar to'da-to'da bo'lib, yong'oq, oshiq, shumshak, quloqcho'zma o'ynadi. Do'l, g'irboydi, chillak, zuvillatar o'ynadi II Xolboy surnaychi ikkita doirachi bilan mumtoz musiqalar tarona etdi. To'yxonada olti doshqozon qator osildi. Xizmatkorlar qur bo'lib o'tirib sabzi to'g'radi. Dosho'choqlardan samoga qop-qora tutun o'rladi. Doshqozonlardan zig'ir moyga qovurilayotgan go'sht hidi keddi. Bir otliq taqimiga boshsiz uloq bosib to'yxonadan chiqdi. - Odamlar, Oqjarda ko'pkari bo'ladi! - dedi Nabi oqsoqol. - Ana, uloqni olib ketdi! Xohlaganlar borsin! Eslaringda bo'lsin, kechasi olish bo'ladi, ertaga yana ko'pkari! Piyoda ko'pkarisida bor! Ertaga piyoda poygayam bo'ladi, ha! Erkaklar ko'pkaridan kunbotarda keldi. Qur bo'lib-qur bo'lib o'tirdi. Toboq-toboq palov so'zildi. Uchovora bir toboq bo'ldi. IV Xuftonda ...