Zamin va poydevorlar, inshootni mustahkamligi va turg'un holatlari, inshootni loyihasini tuzish, zaminda gruntda yuz bergan o'zgarishlar

Zamin va poydevorlar inshootni mustahkamligi va turg'un holatlari inshootni loyihasini tuzish zaminda gruntda yuz bergan o'zgarishlar Reja: Zamin va guruntlar Poydevorlar. Tabiiy va sun'iy asoslar 4.Poydevorlarning konstruktiv sxemalari Tayanch iboralar; Zamin, poydevor, inshooat, gurunt, loyiha, mustahkamlik, bino, tuproq, yuk, trambovka, qum. 1.Har qanday bino erning ustki qatlamlarining birortasiga tayanib tu-radi. U grunt yoki xarsangtoshlar bo'lishi mumkin. Gruntlar - bu maydalangan tog' jinslari bo'lib, zarrachalar orasidagi yopishish mustahkamligi zarrachalarning mustahkamligidan anchagina kam bo'ladi. Xarsanglar (qoyatoshlar) - bu zich tog' jinslari. Ularda zarrachalar o'zaro qattiq bog'langan va ular yaxlit massiv ko'rinishida yotadilar. Ularda yoriqlar bo'lishi mumkin. Binodan tushadigan yukni qabul qiluvchi poydevor ostidagi grunt yoki tosh jinslari zamin (asos) deb ataladi. Yuk ta'sirida zaminda kuchlanganlik holati paydo bo'ladi va ma'lum bir darajada poydevor ham, zamin ham deformatsiyalanadi. Uncha qattiq bo'lmagan va bir tekis deformatsiya (osadka) bino uchun xavf tug'dirmaydi. Deformatsiya katta va notekis bo'lsa (prosadka), bino uchun xavfli hisoblanadi. Binoning uzoqqa chidamliligi, uning ekspluatatsion sifatlari ko'p jihatdan zaminning holatiga bog'liq bo'lganligi sababli, zaminlarga jiddiy talablar qo'yiladi. Zaminlarning yuk ko'tarish qobiliyatlari etarli bo'lishi kerak, ular bir tekis siqiluvchan, qo'zg'almas bo'lishlari kerak, er osti suvlari ta'sirida yuvilib, yoki erib ketmaydigan, muzlaganda shishmaydigan bo'lishlari lozim. Agar poydevor ostidagi grunt o'zining tabiiy holatida binoning ustivorligini, unda bir tekis deformatsiya bo'lishini ta'minlash uchun etarli yuk ko'tarish qobiliyatiga ega bo'lsa, bunday zamin tabiiy zamin deb ataladi. Agar poydevor qo'yiladigan chuqurlikda zaminning yuk ko'tarish qobiliyati etarli bo'lmasa, uni sun'iy ravishda mustahkamlash kerak bo'ladi. Bunday za-min sun'iy zamin deb ataladi. Quyidagi gruntlar va xarsanglar zamin sifatida ishlatiladi: 1) Xarsanglar (qoyatoshlar) - aytib o'tilgandek, yaxlit massiv ko'rinishida yotadilar, ular kam siqiladigan, suvga chidamli, suv o'tkazmaydigan. Binolar uchun yaxshi, ishonchli zamin bo'lib xizmat qiladilar (granitlar, dioritlar, marmar va boshqalar). 2) Yirik parchali (chaqirtosh) gruntlar - xarsanglarning o'zaro bog'lanmagan yirikligi 2 mm dan katta parchalaridan tashkil topadilar. Ularni parchalarning kattaligiga qarab qo'yidagi turlarga bo'lish mumkin: palaxsalar (valunы, glыbы) - kattaligi 200 mm dan ortiq; o'ta yirik shag'al (galka, sheben) - kattaligi 200-40 mm oralig'ida; yirik shag'al - kattaligi 40-20 mm oralig'ida; o'rtacha shag'al - kattaligi 20-10 mm oradig'ida; mayda shag'al - kattaligi 10-4 mm oralig'ida; juda mayda shag'al - kattaligi 4-2 mm oralig'ida. Agar ular zich grunt ustida joylashgan bo'lsa, yaxshi zamin bo'lib xizmat qilishlari mumkin. 3) Qumlar - kattaligi 0,05 mm dan 2 mm gacha bo'lgan zarrachalardan tashkil topadilar. Zarrachalarning kattaligi bo'yicha qumlarni qo'yidagi turlarga bo'lish mumkin: juda yirik (shag'alsimon) qum - (2-1 mm); yirik qum - (1-0,5 mm); o'rtacha qum (0,5-0,25 ...