Suv tanqisligi

2030 yilga kelib Yer shari aholisi suv tanqisligiga duch keladi XXI asr bashariyat oldiga bir-biridan murakkab muammolarni ko'ndalang qo'ymoqda, shulardan biri suv masalasidir Ziyo Kelajak 2030 yilda sayyoramizning 47% aholisi suv tanqisligi muammosiga duch kelishadi. Birgina Afrikaning o'zida 2020 yilga kelib iqlimdagi o'zgarishlar tufayli 250 millionga yaqin inson shu muammo girdobida qolishi taxmin qilinmoqda. Hozirda suv tanqisligi Afrikaning katta qismi, Yaqin Sharq, Janubiy va Janubi Sharqiy Osiyoni o'z girdobiga tortmoqda. Hatto hududida yirik daryolar bo'lishiga qaramay Xitoy va Hindiston aholisi ham suv yetishmasligini his etmoqda. Ayniqsa, Xitoyning sharqiy qismida suvsizlik muammosi avj olgan. Bu yerdagi 600 ta yirik shaharlarning 550 tasida chuchuk suv zaxirasi kundan kunga ozayib boryapti… So'nggi 40 yil ichida dunyodagi har bir kishi boshiga to'g'ri keladigan chuchuk suv miqdori 60 foizga kamaygan. Yaqin 25 yil ichida yana 2 barobarga kamayishi taxmin qilinmoqda. Global suv tanqisligi natijasida tartibsizliklar, ommaviy migratsiya va iqtisodiy inqiroz yuzaga kelishi mumkin ''Chuchuk suv zahirasi global iqtisodiyotning og'riqli muammosiga aylangach Londonga vabo qaytishi, afrikaliklarning ommaviy migratsiyasi natijasida esa Yevropada tartibsizliklar ro'y berishi, Xitoy iqtisodiyoti 2015 yilga kelib inqirozga yuz tutishi mumkin…'' Chuchuk suvdan ishlab chiqarishda eng ko'p foydalanadigan dunyodagi eng yirik kompaniyalarning mutaxassis ekspertlari xuddi ana shunday noxushliklarni bashorat qilishmoqda. Shuningdek faoliyati ishonchli suv yetkazib berilishiga chambarchas bog'liq bo'lgan Shell, Coca-Cola, Procter Gamble, Cargill va boshqa kompaniyalar mutaxassislari ham yaqin 20 yil chindan murakkab davr bo'lishini takidlaganlar. Buning sababi, rivojlanayotgan davlatlarning boyishi natijasida suvga bo'lgan talab ortayotganligida. Xitoyda millionlab odamlar uchun ichimlik suvi yuk tashuvchi mashinalarda yetkazib berilmoqda, chunki bu mamlakatdagi ariq va quduqlarda suv allaqachon qurib qolgan Suv tanqisligi avvaliga faqat qashshoq mamlakatlar muammosi bo'lgan bo'lsa, bugunga kelib eng boy davlatlar ham bu muammo ustida bosh qotirishmoqda ma'lumot uchun: ichimlik suvi istemoli so'nggi 100 yil ichida 6 marta ortgan, 2050 yilga kelib bu miqdor yana ikki barobarga ko'payishi kutilmoqda. Bu eng avvalo irrigatsiya va qishloq xo'jaligi talablaridan kelib chiqmoqda. Ayrim mamlakatlar esa oddiy oziq-ovqat ishlab chiqarish uchun suv izlash bilan ovora… Atlantika okeani sohillarida joylashgan Yevropamamlakatlari davriy qurg'oqchilikdan aziyat chekmoqda. Turizm va qishloq xo'jaligi kabi chuchuk suvdan ko'p foydalanadigan sohalar esa O'rta yer dengizi suv zahiralarining kamayib borishiga sabab bo'lmoqda. «Avstraliyada erlarning sho'rlanishi muhim qishloq xo'jalik hududlarining aksariyat qismi uchun jiddiy tahdid solmoqda», deydi WW (Jahon tabiatni asrash fondi) toza suv dasturi rahbari Jeymi Pittok. So'nggi yillar mobaynida odamlar hayot tarzi va oziqlanish me'yorida o'zgarishlar ro'y berdi, o'tish iqtisodiyotini boshdan kechirayotgan mamlakatlarda go'sht va sut mahsulotlari ko'proq istemol qilina boshladi. Misol ...