Axborot sohasini isloh qilish, axborot va so'z erkinligini ta'minlash

10-mavzu: Axborot sohasini isloh qilish, axborot va so'z erkinligini ta'minlash. Reja: 1. Insoniyat tarixida axborot ehtiyoji. 2. Fuqarolik jamiyatini barpo etish jarayonida axborot sohasini isloh qilish, so'z va axborot erkinligi. 3. Fuqarolik jamiyati boshqaruv mexanizmlari takomillashuvida zamonaviy axborot texnologiyalarining roli Tayanch so'zlar: Axborot, ommaviy axborot vositalari, axborot sohasini liberallashtirish, so'z erkinligini ta'minlash, fuqarolik jamiyati, nodavlat ommaviy axborot vositalari, Internet, Elektron hukumat. Insoniyat tarixida axborot ehtiyoji. Insoniyat tarixida axborot to'plash va tarqatishning dastlabki og'zaki (voizlar, jarchilar, choparlar va boshqalar) va yozma (popiruslardagi, e'lon taxtalari va hakozolardagi) namunalari nomuntazam bo'lsada, qadim zamonlardan yaxshi ma'lum. O'sha davrlardayoq to'laqonli axborot va xabarga talab hamda ehtiyoj turli manbalarda o'z aksini topgan. Zardushtiylik tarixining manbalarida aytilishicha, Zardusht xudoning payg'omi (xabari)ni odamlarga yetkazish orqali bosqinchilik va vayronliklar oldini olish, halol mehnat qilib, tinch-totuv yashash, adolat va haqiqatga sajda qilish kerakligini o'rgatgan. 30 asrlar oldin bitilib, bizlarga etib kelgan Avestodan har qanday xabar, yangilik o'zining takomilligi, haqiqiyligi, to'liqligi bilan baholanishi, uning yordamida insoniyat yaxshilik va ezgulikka qarab intilishi to'g'risida xulosa qilish mumkin. Alloma Alisher Navoiy ham o'z ijodi va faoliyati davomida xolis va rost axborot masalasiga alohida e'tibor qaratgan. Uning Hayratul abror dostonidagi yolg'on xabar beruvchining ahvoli: Har kishi yolg'onni desa, lek kam Bo'lg'ay edi kosh bu davronda ham. Yoki Farhod va SHirin dostonida xabarning ijtimoiy ahamiyatiga alohida e'tibor qaratgan mutafakkir ajdodimizning: Erursen shoh - agar ogohsen-sen, Agar ogohsen - sen, shohsen sen, degan misrlari har qanday yangilik, xabar haqiqiyligi, xolisligi, to'liqligi va tezkorligi bilan baholanganligi, uning yordamida halq irodasi yo'naltirilib turilganidan dalolat beradi. U mazkur misrasida agar kishi axborotni birinchi bo'lib egallasa, jamiyat tizginini egallashi, aynan xabar sabab barcha haloqat va faloqatlarning oldini olishi haqidagi pandlari bugungi xabar, axborot boshqarayotgan dunyomiz haqidagi bashoratdek ko'rinadi. Ommaviy axborot vositalari jamiyat hayotining muhim elementi: Fuqarolarni ular uchun ahamiyatli voqealar haqida dolzarb va ishonchli axborot bilan ta'minlaydi Shaxsni ijtimoylashuviga xizmat qiladigan ma'rifiy, ta'lim va tarbiyaviy vazifalarni amalga oshiradi Ijtimoiy hayotning turli sohalaridagi mavjud muammolar haqida jamoatchilik fikrini umumlashtirish va ifoda qilishda ishtirok etadi Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyatini tanqid va nazorat qiladi. OAV fuqarolik jamiyatida turli ijtimoiy guruhlar o'rtasida muloqat vositasi hamda ijtimoiy ahamiyatga molik masalalarni muhokama qilish quroli hamdir Ommaviy axborot vositalari jamiyatni uyushtirish, jipslashtirish, fuqarolarning ijtimoiy faolligini rag'batlantirish imkoniyatiga ega. Fuqarolik jamiyatini barpo etish jarayonida axborot sohasini isloh qilish, so'z va axborot erkinligi. O'zbekistonda ommaviy axborot vositalari faoliyatini tartibga soluvchi qonunlar: Axborotlashtirish to'g'risida(1993 yil 7 may)Axborotlashtirish to'g'risida(1993 yil 7 may) Noshirlik faoliyati to'g'risida(1996 yil 30 avgust)Noshirlik faoliyati to'g'risida(1996 ...