MS DOS operatsion tizimi [info-referat]

O'ZBЕKISTОN RЕSPUBLIKASI AХBОRОT TEXNOLOGIYALARI VA KОMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI URGANCH FILIALI MAVZU: MS DOS OPERATSIYON TIZIMI Bajardi: Otajonov M. Qabul qildi: Matyaqubov M . Urganch 2015 MS DOS APERATSIYON TIZIMI Axborotlar diskda fayllar ko'rinishida saqlanadi. Fayl turli belgilar, sonlar va xarflarning mantiqiy ketma-ketligidir. Ana shunday ketma-ketlik oddiy matnni ifoda etsa, bunday fayl matn fayli deyiladi. Fayl nomi uzunligi 8 dan, kengaytma uzunligi esa 3 simvoldan oshmasligi kerak. Ajralib turishlari uchun fayl nomi bilan kengaytmasi orasiga nuqta qo'yiladi: command.com config.sys autoexec.bat matemat8.txt muhammad.hat Faylga kengaytma qo'yish majburiy emas. Ammo ko'pgina dasturlar shu dasturda belgilangan kengaytmali fayllar yaratadi va fayllarni kengaytmasiga ko'ra aniqlaydi. .txt matn fayli .doc dasturga oid ko'rsatmalar .bas Basic tilidagi dastur .pas Pascal tilidagi dastur .c C tilidagi dastur .exe bajariladigan fayl .com bajariladigan fayl .bat buyruq fayli .sys sistema fayli Aksariyat matn muxarrirlari .bak kengaytmasidan fayl nusxalari uchun foydalanadilar. Fayl kengaytmasi qanday bo'lishdan qatiy nazar taxrir va o'zgartirishlardan so'ng yozilgan fayl bilan birgalikda faylning avvalgi ko'rinishi .bak kengaytmasi bilan saqlanadi. YAni taxrir va o'zgartirishlar noo'rin bajarilgan bo'lsa, faylning avvalgi xolatiga qaytish imkoniyati mavjud. MS-DOS OS qismlari MS-DOS operatsion sistema quyidagi qismlardan iborat: 1. Kiritish - chiqarish sistemasi (BIOS): EHM ning doimiy xotirasiga joylashtirilgan bo'lib, operatsion sistemaning axborotni kiritish va chiqarish amallari bilan bog'lik xizmatlarni bajaradi. 2.Operatsion sistemasini yuklovchi dastur (IPL): Diskning maxsus birinchi sektoriga joylashgan bo'lib, asosiy vazifa DOSning EXM tezkor xotirasiga yuklash. 3. IO.SYS va MSDOS.SYS. Dasturlari diskda joylashgan bo'lib, murakkab kiritish - chiqarish amallarini bajaradi. Disk fayllari ro'yxatini oddiy ko'rinishda ularning ikkisi xam ko'rinmaydi. (Mazkur fayllarning nomlari OS versiyasiga ko'ra o'zgacha bo'lishi xam mumkin, masalan IBMBIO.COM va IBMDOS.COM) 4. Buyruq protsessori COMMAND.COM. Diskda joylashgan bo'lib, DOS ishini boshqarish uchun xizmat qiladi. Foydalanuvchining bir qayta buyruqlarini (break, cd, cls copy ) buyruq protsessorini o'zi bajaradi. Bunday buyruqlar COMMAND.COM ning o'zida joylashganligini uchun ichki buyruqlar deb ataladi. 5. MS-DOS tashqi buyruqlari. Operatsion sistema bilan birgalikda tavsiya etiladigan aloxida-aloxida fayl ko'rinishidagi dasturlardir. Mazkur dasturlarning xar biri foydalanuvchi uchun zarur bo'lgan DOS ning qo'shimcha amallarini bajaradi. Foydalanuvchining tashqi buyrug'i mos bo'lgan dasturni COMMAND.COM izlab topib tezkor xotiraga yuklaydi va boshqaruvni unga uzatadi. Dastur ishi tugagach buyruq protsessori dasturni tezkor xotiradan o'chiradi va foydalanuvchining navbatdagi buyrug'ini kutib turadi. (A: yoki S: ). 6. Qurilma drayverlari. Diskda joylashgan bo'lib, EHM va tashqi qurilmalar o'rtasida muloqot vositasini o'taydi. Masalan, drayverlar yordamida elektron disk bilan ishlash mumkin. SHEHM xotirasining biror qismi xisobiga xosil qilingan bunday diskdan oddiy disk kabi ...