Organik kimyo fanining maqsad va vazifalari

KIMYo Umumiy va noorganik kimyo 1 - ma'ruza Organik kimyo Analitik kimyo Fizik va kolloid kimyo Oziq-ovqat mahsulotlari kimyosi Kvant kimyosi «Organik kimyo» fanining maqsad va vazifalari Reja: Organik kimyo fani. Uni mustaqil fan sifatida ajralib chiqish sabablari. Rivojlanish tarixi. Organik kimyo olimlari va ishlab chiqarish korxonalari, hamda organik moddalarning manbaalari Organik kimyo - Organik moddalarning tarixi, manbaalari, olinishi, xossalari va ular orasida boradigan kimyoviy jarayonlarni o'rganadigan fan. UNI MUSTAQIL FAN SIFATIDA AJRALIB ChIQISh SABABLARI: organik moddalarning sonining ko'pligi, hozirgi vaqtda ularning soni o'n milliondan ortib ketgan; organik moddalapning inson hayoti faoliyatidagi ahamiyatining katta ekanligi; organik moddalarning o'ziga xos xususiyatlarga ega ekanligi, ularnig barchasi yonuvchan, aksariyati dissotsiatsiyaga uchramaydi va tashqi ta'sirga chidamsiz; organik kimyo yuksak taraqqiy etgan materiyani o'rganadi. Organik kimyo tarixidan qisqacha lavhalar: Birinchi bo'lib Shved kimyogari Yakob Bertselius o'zining 1807 yilda yozilgan Umumiy kimyo kitobining oxirgi bobini Organik kimyo deb nomlagan edi. Kimyoviy moddalarning birinchi sinflanishi Lemerning darsligida 1875 yilda berilgan edi. U, kelib chiqishi inson, hayvon va o'simliklar bilan bog'liq moddalarni organik birikmalarga, qolganlarini esa noorganik birikmalar jumlasiga kiritgan. Ammo qadimdan ko'pgina organik moddalar o'simlik va hayvon organizmlaridan ajratib olingan, hamda bu moddalar ko'pchilikka malum bo'lgan, shu bilan birga ular o'simliklardan yog'larni ajratib olishni, bo'yoqlar, qand, efir moylari, pivo, vino, sirka, sovun tayyorlashni bilganlar. Ya.Bertseliusning Vitalizm ta'limoti XIX asrning boshlarida shved kimyogari Yakob Bertselius organik birikmalarni sifat va miqdor jihatidan tahlil qilish borasida ish olib boradi va buning natijasida u shunday xulosaga keladi: organik moddalar inson, o'simlik va hayvon organizmlarida ilohiy kuch ta'sirida hosil bo'ladi. Vitalis - hayotiy (lotin tilidan olingan) 1824 yil nemis vrachi Vyoller ditsiandan oksalat (shavel) kislotasini laboratoriya sharoitida sintez qildi. 1828 yil nemis vrachi Vyoller mochevinani ammoniy tsianatdan laboratoriya sharoitida sintez qildi. Organik moddalarning dastlabki sintezi Rus olimi N.N. Zinin 1842 yilda avvallari o'simliklardan olinadigan anilinni sintez yo'li bilan oldi. 1845 yilda nemis olimi Kolbe sirka kislotani sintez yo'li bilan oldi. 1854 yilda fransuz olimi Bertlo yog'larni sintez yo'li bilan oldi. 1861 yilda rus olimi A.M. Butlerov birinchi marotaba qand moddalarni sintez usuli bilan oldi. 1866 yilda AQSH ximigi Vudvord V - vita'minlarni sintez qildi. XIX asrning 60-yillarida Kekule va Kolbe organik moddalarda uglerod atomining IV valentli ekanligini isbotlashdi. Kekule va Kuper organik moddalarda uglerod - uglerod bog'i borligini isbotlashdi. Shotlandiyalik kimyogar Kuper moddalarning kimyoviy strukturasini chiziqchalar bilan tasvirlash sistemasini fanga kiritdi. Vitalizmning haloqati XIX asrning birinchi yarmida organik kimyoning asosiy usuli - organik sintez usulini muvaffaqiyatli rivojlanishiga sabab bo'ldi. ORGANIK KIMYoGA ASOS ...